Ngây thơ và láu cá

Ngây thơ vô .. số tội.

Láu cá hông nè?

2 tấm hình chụp cách đây vài tháng trong một chuyến đi xả stress ở Bình Châu.

Thơ của thời sinh viên

Cách đây mấy hôm, tình cờ gặp một em gái quen từ những ngày sinh viên trên net. Em hỏi: dạo này anh còn làm thơ không? Tôi trả lời: dạo này anh bận quá, với lại cái nghiệp IT nó giết chết cái máu thơ trong anh rồi. Em nói thích một bài thơ về áo trắng của tôi. Em tìm trên blog của tôi mà không thấy. Tôi post lại bài thơ này trên blog để em đọc cho vui - và cũng để tôi có thể đọc lại chính tôi trong cái tuổi sinh viên mơ  mộng ấy.

Thật ra bài thơ này tên là Không đề 2 (nó nằm trong một chùm thơ tôi viết mà ko biết đặt tựa là gì)
Không đề 2

Anh gửi tặng em một cánh hồng
Mà em hờ hững cứ như không
Đời anh nghèo quá nên phải chịu
Áo rách bươm sao đủ sưởi ấm lòng

Em hỏi anh sao thích màu áo trắng
Anh trả lời: "không đủ áo để thay"
Tấm áo cũ của ba anh mặc lại
Chút tiền tiêu sao đắp đủ hình hài

Em hỏi anh vì sao lãng mạn
Thích thơ buồn và thích ngắm hòang hôn
Anh khẽ đáp : đời anh rách rưới
Phải muợn thơ lấp khỏang trống tâm hồn

Bài thơ hơi nhảm nhưng đằng sau nó là một lịch sử khá buồn cười.
Ngày còn đi học, thật tình tôi chỉ có mặc áo sơ mi trắng và quần tây. Nhà nghèo, áo toàn mặc lại của ba. Có cái áo sờn và rách hết cả cổ, nhưng vẫn mặc.
Có một lần, thằng bạn thân rủ đi uống cafe. Nó kể chuyện về một cô bạn gái nó vừa quen (cùng lớp, cùng khóa - tạm giấu tên. Kể ra chắc nó giết mình chết). Nó bảo: sau khi tao làm quen em thành công, có lần tao hỏi: người em thích đầu tiên trong đời là ai? mày biết nó trả lời thế nào ko?

Tôi hơi tò mò: là ai vậy mày?
Là mày đó. Nó dòm tôi.
Ặc, mày khùng hả - tôi tròn xoe mắt. Tao nghèo rớt mồng tơi. Xấu trai nữa, nó thích tao làm gì? mày đừng có ghen rồi phán bậy nha. Dễ mất lòng lắm đó.

Thiệt mà - nó thích mày đơn giản chỉ vì lý do là nó thấy cứ mặc áo trắng đi học hoài.
Nghe tới đó, tôi chới với rụng rời tay chân. Dù nó nói vậy, tôi vẫn cứ mặc áo trắng đi học. Tiền tiêu thời sinh viên ba cọc ba đồng. Mỗi lần xài tiền vào bất cứ việc gì, tôi cũng nghĩ về ba mẹ- những người đang vất vả lo cho tôi.


Bonus cho bài viết: ngày đó, tôi lãng đãng đến mức hơi điên điên. Có lần nghe thằng bạn kể về chuyện tình của nó và một cô bé chơi thân từ nhỏ, những suy nghĩ và cảm xúc trong ngày nó tiễn em ra phi trường(cô bé này sang US lấy chồng Việt Kiều). Tôi chạnh lòng sáng tác một bài thơ cho nó (cứ y chang như mình vừa bị em kia chia tay). Đến giờ vẫn ko thể nào hiểu nổi sao mình có thể có những cảm xúc như vậy.

Tiễn bạn

Tiễn em ra phi trường
Bước chân buồn vương vương
Chào em cô bạn nhỏ
Một thời ta thầm thương

Ngày xưa em còn bé
Tính hay dỗi hay hờn
Có chùm me nho nhỏ
Ta nhường em phần hơn

Giờ đây em người lớn
Tóc dài ngan ngát hương
Áo dài tha thướt trắng
Ai ngẩn ngơ cuối đường

Ta ôm tình mộng ảo
Tình mỏng manh như gương
Một ngày gương vỡ vụn
Tình ơi ! sao chán chường

Em lấy chồng xứ lạ
Giờ lìa xa quê hương
Chào em ! cô bạn nhỏ
Tiễn em một quãng đường

                   T.D.K
Dù sao đi nữa, những năm tháng sinh viên đã để lại cho tôi nhiều kỉ niệm đẹp

Cảm ơn những năm tháng sinh viên gian khó đã giúp tôi trưởng thành.
Cảm ơn mày - áo trắng.

Nghệ thuật ăn mày

Đọc bài viết này thấy cũng hay và vui nên post lại lên đây để mọi người cùng xem.

(nguồn: blog Trang Hạ)


Tôi xách túi đồ nhãn hiệu Levi's ra khỏi Plaza rồi đứng lại ở cửa chờ bạn. Một tay ăn mày chuyên nghiệp phát hiện ra tôi, sán tới đứng trước mặt. Câu chuyện của tôi chỉ có thế thôi. Thế nhưng tay ăn mày đã dạy tôi một bài học kinh tế còn sâu sắc hơn một khoá học tại chức kinh tế ở trường. Tôi kể câu chuyện này chính bởi ý nguyện của tay ăn mày đó.


- Xin anh... cho tôi ít tiền đi! - Tôi đứng đó chả có việc gì nên tiện tay vứt cho hắn đồng tiền xu, rồi bắt chuyện cùng nhau.

Ăn mày rất thích kể lể.

- Tôi chỉ ăn mày quanh khu mua sắm này thôi, anh biết không? Tôi chỉ liếc một phát là thấy anh ngay. Đi mua Levi's ở Plaza chắc chắn nhiều tiền...

- Hả? Ông cũng hiểu đời phết nhỉ! - Tôi ngạc nhiên.

- Làm ăn mày, cũng phải ăn mày cho nó có khoa học. - Ông ta bắt đầu mở máy.

Tôi ngẫm nghĩ một lát, thấy thú vị bèn hỏi:

- Thế nào là ăn mày một cách khoa học?

Tôi nhìn kỹ ông ta, đầu tóc rối bù, quần áo rách nát, tay gầy giơ xương, nhưng lại sạch sẽ.

Ông ta giảng giải:

- Ai chẳng sợ và ghét ăn mày, nhưng tôi tin anh không ghét tôi, tôi đoan chắc điều đó. Đấy là điểm tôi khác biệt với những thằng ăn mày khác.

Tôi gật đầu đồng ý, đúng là tôi không ghét ông ta, nên tôi đang nói chuyện với ông ta đấy thôi.

- Tôi biết phân tích SWOT, những ưu thế, bất lợi, những cơ hội và nguy cơ. Đối mặt với những thằng ăn mày là đối thủ cạnh tranh của tôi, ưu thế (Strengths) của tôi là tôi không làm người ta phản cảm, lánh sợ. Cơ hội (Opportunities) và nguy cơ (Threats) thì chỉ là những yếu tố điều kiện bên ngoài thuộc về hoàn cảnh, có thể là dân số ở đây đông hay vắng, thành phố có quyết định chỉnh trang đô thị, dẹp hè phố chăng...

- Click the image to open in full size........?

- Tôi đã từng tính toán rất cụ tỉ (cụ thể và tỉ mỉ) rằng, khu vực thương mại này người qua lại đông, mỗi ngày khoảng mười nghìn người, nghèo thì nhiều lắm, nhưng người giàu còn nhiều hơn. Trên phương diện lý luận thì giả như mỗi ngày tôi xin được mỗi người một đồng xu một nghìn đồng, thì mỗi tháng thu nhập của tôi đã được ba trăm triệu đồng. Nhưng thực tế thì đâu phải ai cũng cho ăn mày tiền, mà một ngày làm sao tôi đi xin được mười nghìn lượt người. Vì thế, tôi phải phân tích, ai là khách hàng mục tiêu của tôi, đâu là khách hàng tiềm năng của tôi.

Ông ta lấy giọng nói tiếp:

- Ở khu Plaza này thì khách hàng mục tiêu của tôi chiếm khoảng 30% số lượng người mua sắm, tỉ lệ thành công khoảng 70%. Lượng khách hàng tiềm năng chiếm khoảng 20%, tỉ lệ thành công trên đối tượng này khoảng 50%. Còn lại 50% số người, tôi chọn cách là bỏ qua họ, bởi tôi không có đủ thời gian để tìm vận may của mình với họ, tức là xin tiền họ.

- Thế ông định nghĩa thế nào về khách hàng của ông? - Tôi căn vặn.

- Trước tiên, khách hàng mục tiêu nhé. Thì những nam thanh niên trẻ như anh đấy, có thu nhập, nên tiêu tiền không lưỡng lự. Ngoài ra các đôi tình nhân cũng nằm trong đối tượng khách hàng mục tiêu của tôi, họ không thể mất mặt trước bạn khác phái, vì thế đành phải ra tay hào phóng. Rồi tôi chọn các cô gái xinh đẹp đi một mình là khách hàng tiềm năng, bởi họ rất sợ bị lẽo đẽo theo, chắc chắn họ chọn cách bỏ tiền ra cho rảnh nợ. Hai đối tượng này đều thuộc tầm tuổi 20-30. Nếu tuổi khách hàng nhỏ quá, họ không có thu nhập, mà tuổi già hơn, thì họ có thể đã có gia đình, tiền bạc bị vợ cầm hết rồi. Những ông chồng đó biết đâu có khi đang âm thầm tiếc hận rằng không thể ngửa tay ra xin tiền của tôi ấy chứ!

- Thế thì mỗi ngày ông xin được bao nhiêu tiền?

- Thứ hai đến thứ sáu, sẽ kém một chút, khoảng hai trăm nghìn. Cuối tuần thậm chí có thể 4-500 nghìn.

- Hả? Nhiều vậy sao? Click the image to open in full size.

Thấy tôi nghi ngờ, ông ta tính cho tôi thấy:

- Tôi cũng khác gì anh, tôi cũng làm việc tám giờ vàng ngọc. Buổi sáng từ 11h đến tối 7h, cuối tuần vẫn đi làm như thường. Mỗi lần ăn mày một người tôi mất khoảng 5 giây, trừ đi thời gian tôi đi lại, di chuyển giữa các mục tiêu, thường một phút tôi xin được một lần được một đồng xu 1 nghìn, 8 tiếng tôi xin được 480 đồng một nghìn, rồi tính với tỉ lệ thành công 60% [(70%+50%)÷2] thì tôi được khoảng 300 nghìn.

Chiến lược ăn mày của tôi là dứt khoát không đeo bám khách chạy dọc phố. Nếu xin mà họ không cho, tôi dứt khoát không bám theo họ. Bởi nếu họ cho tiền thì đã cho ngay rồi, nếu họ cho vì bị đeo bám lâu, thì tỉ lệ thành công cũng nhỏ. Tôi không thể mang thời gian ăn mày có giới hạn của tôi để đi lãng phí trên những người khách này, trong khi tôi có thể xoay ngay sang mục tiêu bên cạnh.

Trời, tay ăn mày này có đầu óc quá đi, phân tích như thể giám đốc kinh doanh hoặc giám đốc tiếp thị vậy.

- Ông nói tiếp đi! - Tôi hào hứng.

- Có người bảo ăn mày có số may hay xui, tôi không nghĩ thế. Lấy ví dụ cho anh nhé, nếu có một thanh niên đẹp trai và một phụ nữ xinh đẹp đứng trước cửa shop đồ lót mỹ phẩm, thì anh sẽ chọn ai để ăn mày?

Tôi ngẫm nghĩ rồi bảo, tôi không biết.

- Anh nên đi đến xin tiền anh thanh niên kia. Vì đứng bên anh ta là một phụ nữ đẹp, anh ta chẳng lẽ lại không cho ăn mày tiền. Nhưng nếu anh đi xin cô gái đẹp, cô ta sẽ giả vờ là ghê sợ anh rồi lánh xa anh.

Thôi cho anh một ví dụ nữa: Hôm nọ đứng ở cửa siêu thị BigC có một cô gái trẻ tay cầm túi đồ vừa mua từ siêu thị, một đôi nam nữ yêu nhau đang đứng ăn kem, và một anh chàng đóng bộ công chức chỉnh tề, tay xách túi đựng máy tính xách tay. Tôi chỉ nhìn họ ba giây, sẽ không ngần ngừ bước thẳng tới mặt cô gái trẻ xin tiền, cô gái cho tôi hẳn hai đồng xu, nhưng ngạc nhiên hỏi tôi tại sao chỉ xin tiền có mỗi cô ta. Tôi trả lời rằng, cái đôi tình nhân kia đang ăn, họ không tiện rút ví ra cho tiền, anh kia trông có vẻ lắm tiền, trông như sếp nhưng vì thế trên người họ thường không có sẵn tiền lẻ. Còn cô vừa mua sắm ở siêu thị ra, cô tất còn ít tiền thừa, tiền lẻ.

Chí lý, tôi càng nghe tay ăn mày nói càng tỉnh cả người ra.

- Cho nên tôi bảo rồi, tri thức quyết định tất cả!

Tôi nghe sếp tôi nói bao lần câu này, nhưng đây là lần đầu tôi nghe một thằng ăn mày nói câu này.

- Ăn mày cũng phải mang tri thức ra mà ăn mày. Chứ ngày ngày nằm ệch ra ở xó chợ, cầu thang lên đường vượt giao lộ, xin ai cho được tiền? Những người đi qua giao lộ, chạy qua cổng chợ đều vội vàng hoặc cồng kềnh, ai ra đấy mà chơi bao giờ, ra đấy xin chỉ mệt người. Phải trang bị tri thức cho chính mình, học kiến thức mới làm người ta thông minh lên, những người thông minh sẽ không bao giờ ngừng học hỏi kiến thức mới. Thế kỷ 21 rồi, bây giờ người ta cần gì, có phải là cần nhân tài không?

Có lần, có một người cho tôi hẳn 50 nghìn, nhờ tôi đứng dưới cửa sổ gào: "Hồng ơi, anh yêu em", gào 100 lần. Tôi tính ra gọi một tiếng mất 5 giây, thời gian cũng tương tự như tôi đi ăn mày một lần, nhưng lợi nhuận đạt được chỉ 500 đồng, còn kém đi ăn mày, thế là tôi từ chối.

Ở đây, nói chung một tay ăn mày một tháng có thể đi xin được một nghìn hoặc tám trăm lần. Người nào may mắn thì cùng lắm đi xin được khoảng hai nghìn lần. Dân số ở đây khoảng ba triệu, ăn mày độ chục anh, tức là tôi cứ khoảng mười nghìn người dân mới ăn mày một người. Như thế thu nhập của tôi ổn định, về cơ bản là cho dù kinh tế thế giới đi lên hay đi xuống, tình hình xin tiền của tôi vẫn ổn định, không biến động nhiều.

Trời, tôi phục tay ăn mày này quá!

- Tôi thường nói tôi là một thằng ăn mày vui vẻ. Những thằng ăn mày khác thường vui vì xin được nhiều tiền. Tôi thường bảo chúng nó là, chúng mày nhầm rồi. Vì vui vẻ thì mới xin được nhiều tiền chứ.

Quá chuẩn!

- Ăn mày là nghề nghiệp của tôi, phải hiểu được niềm vui do công việc của mình mang lại. Lúc trời mưa ít người ra phố, những thằng ăn mày khác đều ủ rũ oán trách hoặc ngủ. Đừng nên như thế, hãy tranh thủ mà cảm nhận vẻ đẹp của thành phố. Tối về tôi dắt vợ và con đi chơi ngắm trời đêm, nhà ba người nói cười vui vẻ, có lúc đi đường gặp đồng nghiệp, tôi có khi cũng vứt cho họ một đồng xu, để thấy họ vui vẻ đi, nhìn họ như nhìn thấy chính mình.

- Ối ông cũng có vợ con?

- Vợ tôi ở nhà làm bà nội trợ, con tôi đi học. Tôi vay tiền ngân hàng mua một căn nhà nhỏ ở ngoại thành, trả nợ dần trong mười năm, vẫn còn sáu năm nữa mới trả hết. Tôi phải nỗ lực kiếm tiền, con tôi còn phải học lên đại học, tôi sẽ cho nó học Quản trị kinh doanh, Marketing, để con tôi có thể trở thành một thằng ăn mày xuất sắc hơn bố nó.

Tôi buột miệng:

- Ông ơi, ông có thu nhận tôi làm đệ tử không?

Tôi yêu em đến nay chừng có thể

Trước giờ chỉ biết bài thơ này của Puskin qua bản dịch tiếng Việt. Hôm nay mới tìm được một version tiếng Anh.

Tôi yêu em đến nay chừng có thể

Tôi yêu em đến nay chừng có thể.

Ngọn lửa tình chưa dễ đã tàn phai;

Nhưng không thể để em bận lòng thêm nữa,

Hay hồn em phải đượm bóng u hoài.

***

Tôi yêu em âm thầm không hy vọng,

Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen,

Tôi yêu em, yêu chân thành, đằm thắm,

Cầu cho em được người tình như tôi đã yêu em.


Version tiếng Anh:



I loved you, and I probably still do,

And for a while the feeling may remain

But let my love no longer trouble you,

I do not wish to cause you any pain.


I loved you and the hopelessness I knew,

The jealousy, the shyness though in vain

Made up a love so tender and so true

As may God grant you to be loved again

Dust in the wind

Mấy hôm nay bị stress, phải dành một ngày chủ nhật relax toàn phần để xả (ko code, ko làm cháo, ko research - chỉ có ăn, chơi, ngủ, nghe nhạc). Tình cờ được nghe bài hát này. Nó khiến mình suy nghĩ nhiều về cuộc đời, về những gì đã và đang làm:


Lyrics

I close my eyes, only for a moment, and the moment's gone

All my dreams, pass before my eyes, a curiosity

Dust in the wind, all they are is dust in the wind.

Same old song, just a drop of water in an endless sea

All we do, crumbles to the ground, though we refuse to see

Dust in the wind, all we are is dust in the wind

[Now] Don't hang on, nothing lasts forever but the earth and sky

It slips away, and all your money won't another minute buy.

Dust in the wind, all we are is dust in the wind

Dust in the wind, everything is dust in the wind.

Giọng hát trong trẻo của Sarah Brightman dìu dặt, nhẹ nhàng như một lời tâm sự. Nó làm cho ta phải thức tỉnh.

"Tất cả những gì chúng ta làm, rồi cũng sẽ vỡ vụn và trở về với đất - dù ta cố tình ko nhận ra
Chúng ta cũng chỉ là những hạt bụi trong gió.
Đừng cố bám víu. Ko có gì tồn tại bất diệt ngoài trời và đất.

...
Tiền bạc ko thể mua được những giây phút đang qua đi.

Bụi trong gió. Chúng ta chỉ là những hạt bụi trong gió."

Nghe xong bài hát, chợt liên tưởng đến bộ phim Benjamin Button. Càng thấm hơn cái triết lý đơn giản: thời gian sẽ xóa sạch tất cả. Mọi thứ rồi sẽ qua đi. Đó là cái lẽ vô thường của trời đất.

Bỗng dưng, tôi chợt nghĩ đến những người mình thương yêu và tự nhủ thầm với lòng:

Đúng, dù ta có là một hạt bụi trong gió, nhưng ko thể phủ nhận rằng ta đang tồn tại. Chúng ta đang sống ko phải chỉ vì chúng ta - mà còn cho những người ta thương yêu và dành cho ta tình yêu thương. Ta sẽ dành trọn kiếp sống hạt bụi này cho những người ta yêu quý.

Cố lên! hạt bụi nhỏ.

Xây dựng framework trong 5 ngày

Mới nghe tưởng là task impossible, nhưng cuối cùng cũng làm xong.

Progress:
+ 1 ngày để suy nghĩ ra một kiến trúc plugin để đảm bảo có thể hot deploy những feature module mới khi ứng dụng đang chạy
+ 1 ngày để build cái framework dựa trên kiến trúc này.
+ 1 ngày để cân nhắc và đưa ra được kết luận: nhu cầu hot deploy là không có thật trong ngữ cảnh của ứng dụng
+ 1 ngày để xây lại kiến trúc.
+ 1 ngày để documentation.

Nếu lật ngược lại:
+ 1 ngày để suy nghĩ ra một kiến trúc plugin để đảm bảo có thể hot deploy những feature module mới khi ứng dụng đang chạy
+ 1 ngày để cân nhắc và đưa ra được kết luận: nhu cầu hot deploy là không có thật trong ngữ cảnh của ứng dụng
+ 1 ngày để xây kiến trúc.
+ 1 ngày để documentation.

thì đã giảm được 1/5 công sức.
Nhảm! Càng lúc càng ngấm thuốc. Vậy mới biết câu hỏi WHY quan trọng như thế nào.

Performance review

Hôm nay nhận được email thông báo từ HR sau đợt performance review về vị trí mới, dành một chút thời gian để tự review lại bản thân mình sau 6 tháng vừa qua.

Những thành quả đạt được:
+ Xây dựng được một team đi theo 1 hướng kĩ thuật mới (dù chưa đủ mạnh và vẫn còn phụ thuộc vào production khá nhiều). Tuy nhiên hy vọng đây sẽ là một tiền đề để giúp công ty mở rộng thị trường.

+ Cải thiện được khả năng communication đáng kể (Thanks a Vinh đã giúp đỡ). Ví dụ điển hình: dành thời gian để hiểu về đối phương nhiều hơn, kiềm chế được cảm xúc, khả năng giữ im lặng trong những lúc cần thiết, khả năng loppy để đạt được mục tiêu, ...)

+ Tham gia và build thành công nhiều Proof Of Concept với những kĩ thuật tương đối khó

+ Học được nhiều hơn về kinh nghiệm leading + management thông qua quan sát và trao đổi.

+ Đạt được một chút gì đó trong cái gọi là "đắc nhân tâm". Tạo được sự thân thiện, tin tưởng nhiều hơn với bạn đồng nghiệp.

Những điểm cần cải tiến:

+ English communication: giao tiếp hiện tại tạm ổn nhưng chưa nói và viết hay. Đọc một số bài viết PR và quảng bá cho công ty từ HR và onshore, thấy mình cần phải học nhiều hơn nữa.

+ Trang bị nhiều hơn kiến thức về architecture: cần phải đọc và nghiên cứu nhiều hơn về kiến trúc để xây dựng những hệ thống lớn, enterprise,... đây là niềm đam mê mình đang theo đuổi.

+ Kĩ năng đàm phán, thương thuyết: đây là kĩ năng quan trọng ở những vị trí cấp cao. Cái này phải trải nghiệm, thực hành nhiều thì mới nhuần nhuyễn được.

+ Cần học nhiều hơn về: phương pháp luận và quy trình phần mềm, kĩ năng quản lý trong phần mềm, ...

Trời ơi! biển học sao mênh mông đến vậy?

Làm tốt việc và làm đúng việc

Tặng một người anh, một người bạn.

Nguyên văn của câu này là: do the thing right OR do the right thing.
Dưới đây là một câu chuyện ẩn dụ về câu nói này đã để lại nhiều ấn tượng cho tôi.

Nhà vua yêu cầu một vị tướng giỏi đi phát hoang một khu rừng tại một vùng rất xa kinh thành. Vị tướng dẫn theo một đoàn quân đi đến khu vực cần được khai hoang. Với kinh nghiệm sẵn có và tài chỉ huy xuất chúng, chỉ trong vòng 2 tuần, ông đã cùng quân lính mình phát hoang sạch cả khu rừng. Thở phào khoan khoái khi đã hoàn thành công việc, ông tự cho phép mình hưởng thụ bằng cách dẫn một nhóm quân leo lên một ngọn đồi gần đó để ngắm cảnh và nghỉ ngơi. Khi nhìn ra xung quanh từ ngọn đồi, bất giác ông phát hiện ra mình đã phá trụi một khu rừng không phải là khu rừng được nhà vua ra lệnh - mà là một khu rừng lân cận. Kết quả là ông phải mất thêm 2 tuần nữa để hoàn thành công việc mình được giao.

Câu chuyện là một minh chứng cho lập luận: làm đúng việc là tiền đề để tạo cho bạn làm tốt một công việc. Không xác định được công việc mình cần làm thì làm việc dù có tốt thế nào đi nữa cũng là vô nghĩa.

Nhưng có những lúc ta không thể làm đúng việc ... Bởi vì một điều đơn giản, đó là cuộc sống. Nếu cuộc đời lúc nào cũng như mong đợi, thì ...

Dù thế nào đi nữa, cứ cố gắng làm tốt nhất công việc mình cần/phải làm ...

Kĩ năng tìm kiếm thông tin

Tìm kiếm thông tin là một trong những kĩ năng rất quan trọng để thành công trong công việc. Trước đây thỉnh thoảng tôi thắc mắc tại sao mình có thể tìm được thông tin một cách nhanh và chính xác hơn mọi người. Việc tìm kiếm thông tin gần như đã trở thành một thói quen bản năng hàng ngày nên tôi chưa đúc kết ra được điều gì khác biệt giữa cách tìm kiếm của tôi và người khác. Về sau này có dịp quan sát cách tìm kiếm của mọi người xung quanh, tôi tìm ra một số điểm khác biệt. Bài viết này, tôi muốn hệ thống hóa lại một chút về kĩ năng này và chia sẻ với mọi người.

Các yếu tố quyết định sự thành công trong việc tìm kiếm thông tin

1. Kiến thức về lĩnh vực tìm kiếm: nếu đã có kiến thức cơ bản về vấn đề cần tìm, bạn sẽ dễ hình dung được các bước cần tìm, những trang nào cần đến. Để có được điều này, bạn cần phải làm việc qua một khoảng thời gian để có kinh nghiệm. Nếu bạn bắt tay vào tìm những vấn đề bạn chưa có kiến thức, hãy bắt đầu từ những khái niệm cơ bản để hiểu được vấn đề mình đang tìm.

2. Khả năng diễn đạt vấn đề: bạn có thể hiểu mình cần gì, nhưng nếu bạn không diễn đạt đươc thì không thể tìm kiếm chính xác được. Đặc biệt trong các ngành kĩ thuật, nghiên cứu, thì bạn cần diễn đạt được bằng tiếng Anh về vấn đề bạn cần tìm. Lời lẽ diễn đạt càng súc tích, càng chứa nhiều từ khóa liên quan thì càng tìm chính xác.

3. Khả năng giải quyết vấn đề: khi tìm kiếm những giải pháp, câu trả lời hóc búa - điều bạn cần làm là phải định ra được các bước để giải quyết vấn đề. Cố gắng chia vấn đề ra thành những bài toán nhỏ hơn, dễ tìm được câu trả lời hơn. Tôi nghĩ đây là một trong những kĩ năng mềm và phụ thuộc nhiều vào bản chất của mỗi người. Tuy nhiên nếu rèn luyện, bạn cũng có thể tạo được cho mình.

4. Lòng kiên trì: kiên trì là yếu tố rất quan trọng để quyết định việc tìm kiếm thành công. Đôi khi bạn chỉ cần click vào 1 trang kế tiếp của google là bạn có thể tới đích. Vì vậy, khi nào bạn còn nhìn thấy những từ khóa liên quan đến việc vấn đề cần tìm thì cứ tiếp tục ở những link kế tiếp.

Tôi tìm kiếm thông tin như thế nào?

Bước 1: tìm hiểu tất cả các khái niệm xung quanh vấn đề cần tìm.

Bước 2: Kiểm tra mình hiểu đúng vấn đề chưa và vạch ra các câu hỏi cần tìm cho vấn đề. Với những bài toán phức tạp, tôi định ra một số bộ giải pháp khung và đi tìm câu trả lời cho những điểm còn vướng mắc.

Bước 3: Xác định những nơi cần tìm cho miền vấn đê.
Với những vấn đề cơ bản => tìm trên google.
Với những vấn đề liên quan về khái niệm, học thuật => tìm trên wikipedia.
Với những vấn đề chuyên biệt cho một kĩ thuật => tìm trên những site community và home site của kĩ thuật đó.
Tìm những sách liên quan đến miền vấn đề và đọc lướt để tìm điểm liên quan.
Để tìm bài viết hay liên quan đến một vấn đề => tìm trên các social bookmark site. Phần lớn các link được bookmark trên những site này đều có giá trị và đáng đọc.
...
Bước 4: tìm. Khi gặp một danh sách kết quả phân trang, tôi không bao giờ dừng lại cho đến khi đi đến trang thứ 10. Đây là yếu tố giúp tôi ít khi bỏ sót những nơi có thể có giải pháp.

Lặp lại các bước (1) (2) (3) (4) đến khi không còn đi tiếp được nữa.

Hy vọng là những kinh nghiệm này có thể giúp cho các bạn.

ASP.NET MVC + kiến trúc plugin

Trước đây, tôi xây dựng một CMS framework trên ASP.NET lấy ý tưởng từ Joomla. Tôi đã sửa đổi một vài điểm yếu của kiến trúc trong Joomla từ cơ chế phân quyền, cơ chế đóng gói component, ... Vì không có nhiều thời gian nên tôi chưa phát triển hoàn chỉnh framework này. Tuy nhiên, điều tôi rất thích trong Joomla là kiến trúc plugin. Gần đây, khi ASP.NET MVC xuất hiện, câu hỏi đầu tiên trong đầu tôi là: làm sao để có thể phát triển kiến trúc plugin với ASP.NET MVC.

Thực ra vấn đề khó khăn để triển khai kiến trúc plugin cho ASP.NET MVC là: làm sao để đóng gói tất cả Model, View, Controller của một component vào một dll. Nếu giải quyết được bài toán này thì phần còn lại chỉ là tạo ra một cơ chế để load component dll và chạy plugin lúc runtime (vấn đề này thì quá đơn giản).

Vì ko có nhiều thời gian, nên chưa kịp đi tìm câu trả lời. Hôm qua, đọc một article liên quan đến vấn đề này. Đây chính là câu trả lời cho bài toán tôi đặt ra.

http://www.wynia.org/wordpress/2008/12/05/aspnet-mvc-plugins/

Tuyệt vời.
Thanks J Wynia vì đã chia sẻ bài viết này.

Những cân nhắc khi xây dựng một phần mềm nguồn mở

Phần mềm nguồn mở đang là một xu hướng phát triển trong những thập niên gần đây. Tuy nhiên việc xây dựng phần mềm nguồn mở có nhiều khó khăn đòi hỏi bạn phải suy nghĩ thật kĩ trước khi bắt tay vào hiện thực. Trước đây, tôi có cơ hội làm việc với một số nhóm phát triền mã nguồn mở (phần lớn là do tôi tự thành lập hoặc tham gia part time như một thành viên phát triển). Có một vài kinh nghiệm tôi muốn chia sẻ với các bạn.

Trong bài viết này, tôi liệt kê những điều bạn cần cân nhắc trong bước đầu tiên xây dựng phần mềm nguồn mở:
(Từ phần mềm trong bài này để chỉ chung các sản phẩm/ thư viện/ tiện ích)

Mục tiêu của phần mềm

Sự ra đời của một phần mềm phải giải quyết được bài toán/ vấn đề trong thực tế. Hãy xem xét đánh giá những giải pháp tồn tại trên thị trường để xác định lý do tồn tại phần mềm của bạn. Nếu không xác định chính xác mục tiêu, phần mềm của bạn rất dễ bị "đào thải" trong quá trình phát triển. Dưới đây là một số mục tiêu mà tôi cho rằng dễ làm bạn bị thất bại:

1. Trên thị trường đã có phần mềm tương tự, tuy nhiên nó không "mở" để cho tôi phát triển tiếp. => Cẩn thận, để chiến thắng được đối thủ - bạn phải làm tốt hơn họ. Nếu chọn mục tiêu này, bạn phải chạy đua với đối thủ đã vượt qua mặt bạn khá xa - nếu bạn phải xây lại từ đầu.

2. Tôi muốn xây dựng một giải pháp của riêng tôi để không bị phụ thuộc vào những phần mềm khác. => Nhu cầu nghiệp vụ của bạn có đủ lớn về giá trị kinh tế để phải suy nghĩ về mục tiêu này? Google có thể bỏ ra 5-10 triệu USD xây dựng lại cái bánh xe để đáp ứng được mục tiêu kinh doanh. Tuy nhiên, bạn có lớn như google? Hãy thử so sánh chi phí giữa việc xây dựng từ đầu và mua phần mềm xem nó có sự chênh lệch quá lớn hay không trước khi đi tiếp.

3. Tôi xây dựng phần mềm này để cống hiến cho cộng đồng => Ít ai có thể sống được bằng niềm tin và đam mê. Liệu đội ngũ phát triển của bạn có thể đi tiếp nếu họ không có đủ "thực" để vực được "đạo".

...

Lợi nhuận từ phần mềm

Không ai có thể phủ nhận được kinh tế là điều cốt lõi của cuộc sống. Phát triển phần mềm không thể tồn tại nếu không có nguồn đầu tư và lợi nhuận.
Hãy đặt cho mình 2 câu hỏi lớn cho cân nhắc này:
1/ Ai sẽ đầu tư cho phần mềm?
2/ Những cách để kiếm tiền từ phần mềm?

Giấy phép bản quyền

Trong cộng đồng nguồn mở, giấy phép bản quyền (license) là một yếu tố rất quan trọng. Nó chính là giấy thông hành để giúp bạn phân phối, kinh doanh, tìm kiếm cộng đồng đóng góp cho phần mềm.

Bạn cũng có thể tạo ra một license của riêng bạn. Tuy nhiên nên tham khảo một số license phổ biến trước khi quyết định.

Đây là link liệt kê các license mã nguồn mở mà bạn có thể tham khảo.

Những license phổ biến 1
Những license phổ biến 2
So sánh đặc điểm của một số license phổ biến

Những thư viện cần sử dụng

Ngày nay, không ai đi xây một căn nhà bắt đầu từ việc sản xuất xi măng, gạch và vữa. Phần mềm cũng vậy. Hãy lựa chọn những thư viện, công nghệ cần thiết cho phần mềm của bạn để giảm đi chi phí phát triển.

Một điều lưu ý là: nếu thư viện bạn dùng là mã nguồn mở - hãy xem xét xem license của nó có mâu thuẫn với license mà bạn đang chọn hay không? Trước đây khi làm một dự án với một trong những hãng viễn thông hàng đầu của Nhật, tôi ngạc nhiên khi thấy họ lựa chọn rất cẩn thận những thư viện trong quá trình phát triển. Tôi và một người bạn đồng nghiệp phải viết lại từ đầu một thư viện taglib gần giống như DisplayTag (một thư viện rất nổi tiếng để hiển thị lưới dữ liệu trên web của Java) - chỉ vì một lý do đơn giản: license của nó là GPL. Đây là license không phù hợp với tôn chỉ của họ.

Đường hướng phát triển của phần mềm (Roadmap)

Đường hướng phát triển là một trong những yếu tố quan trọng để bạn định hướng cho phần mềm. Nó giúp bạn:
+ Giữ cho phần mềm của mình không đi lệch mục tiêu so với ban đầu.
+ Giúp cho đội ngũ phát triển biết được mình cần làm gì để đạt được mục tiêu.
+ Đối tượng sử dụng phần mềm đánh giá đúng để lựa chọn sản phẩm
+ Tạo ra niềm tin và kì vọng cho đối tượng sử dụng phần mềm
Đường hướng phát triển của phần mềm không nên được ấn định cứng nhắc ngay từ thời điểm ban đầu. Nó nên được cập nhật sau mỗi phiên bản phát hành từ những ý kiến và đóng góp của cộng đồng.

Đội ngũ phát triển

Có 3 nhóm đối tượng chính của đội ngũ phát triển phần mềm nguồn mở

1/ Nhóm phát triển chính: là những người đóng góp chính cho phần mềm
2/ Lập trình viên tự do: là những người tham gia đóng góp những sửa đổi nhỏ, không thường xuyên qua các dạng phản hồi hoặc các tiện ích liên quan.
3/ Người dùng phần mềm: người dùng phần mềm cũng được xem là đối tượng của đội ngũ phát triển. Họ đóng góp cho phần mềm thông qua những phản hồi, báo lỗi, yêu cầu cải tiến, ...

Một phần mềm nguồn mở nên được phát triển bởi một đội ngũ phát triển chính có tâm huyết và cùng chí hướng. Vì vậy, người trưởng nhóm cần lựa chọn cẩn thận những thành viên phù hợp trước khi bắt tay xây dựng.

Công cụ và môi trường phát triển

Dưới đây là một số yếu tố liên quan đến công cụ và môi trường phát triển cần được cân nhắc trong quá trình phát triền phần mềm nguồn mở:

+ Công cụ quản lý phiên bản (SVN và CVS là 2 công cụ được ưa chuộng nhất hiện này)
+ Forum để trao đổi, thảo luận giữa nhóm phát triển và cộng đồng, hoặc giữa các thành viên của nhóm
+ Wiki: được dùng như nơi để ghi nhận các khái niệm, hướng dẫn sử dụng, tài liệu kĩ thuật được công bố.
+ Bug/issue tracker: công cụ để quản lý các bug/issue diễn ra trong quá trình phát triển. Yêu cầu/ phản hồi/ task cũng được xem xét như là một issue trên công cụ này.

Phương pháp luận và quy trình phát triển

Đây là yếu tố quy định linh hồn của việc phát triển phần mềm. Mỗi nhóm phát triển có thể chọn cho mình một phương pháp luận riêng. Tuy nhiên các phương pháp luận trong trường phái Agile rất được ưa chuộng trong giới phát triển nguồn mở.
2 best practice trong Agile thường được áp dụng là

1/ Tích hợp liên tục
2/ Test first

Tôi sẽ chia sẻ với các bạn nhiều hơn về phần mềm nguồn mở trong những bài viết sau.

Mục tiêu và hệ quả

Xét những câu dưới đây:
(1) Tôi muốn đạt đến đỉnh cao của nghề nghiệp mà tôi đang theo đuổi
(2) Tôi muốn đạt được doanh số ngày càng nhiều hơn
(3) Tôi muốn yêu và được yêu trọn vẹn.

(4) Tôi muốn trở thành người giàu có.
(5) Tôi muốn hạnh phúc.
(6) Tôi muốn trở thành người nổi tiếng.

(1) (2) (3) là mục tiêu. (4) (5) (6) là hệ quả. Thực sự, giàu có, hạnh phúc, nổi tiếng chẳng qua chỉ là kết quả từ việc đạt được những mục tiêu ta đặt ra trong cuộc sống.
Không có mục tiêu thì không thể có hệ quả.

Nếu nhận được câu hỏi: mục tiêu của anh là gì trong 10 năm nữa?
và câu trả lời của bạn là: tôi muốn trở thành người giàu có.

=> bạn chưa có mục tiêu thực sự nào cả.

Nội mất

Nội qua đời. Một biến cố quá đột ngột với tôi. Cảm thấy hụt hẫng vô cùng. Đến tận thời điểm này, tôi vẫn không thể nào nghĩ rằng nội đã ra đi.

Ước gì tôi có thể được ở bên nội ở những giờ phút cuối cùng.